و اکرم عشیرتک **
و اکرم عشیرتک **
ترجمه:
اقوام و خویشاوندانت را گرامى و عزیز بدار.
شرح:
امام علی علیهالسلام، در این جمله زیبا و پر معنى، ما را به حفظ و رعایت "صله رحم" دعوت کرده است.
درباره "صله رحم" در قرآن و روایات اسلامى، سفارش فراوانى شده است. تا جاى که ترک آن - یعنى بجا نیاوردن صله رحم - از گناهان بزرگ به شمار آمده است.
معناى "صله رحم" آن است که: انسان، با اقوام و خویشاوندان خود، مناسبات و رفت و آمدهاى سالم و صمیمانه داشته باشد، با مهربانى و لطف و گرامى، به دیدار و احوال پرسى آنها برود، در حل مشکلات و رفع گرفتاریهاى آنان شرکت کند و هنگامى که آنها مشکل و نیازى داشته باشد، از کمک کردن به آنها خوددارى نورزد.
در این باره، امام علیهالسلام، با زیباترین و مؤثرترین بیان، ما را، بیش از پیش، به اهمیت و ارزش معاشرت با خانواده و خویشاوند، متوجه نموده است.
طبق فرموده امام علیهالسلام، خویشاوندان، همانند پر و بالى هستند که ما، به کمک آنها قدرت پرواز پیدا می کنیم و مىتوانیم به آسانى به سوى هدفهاى خود برویم. در حالیکه بدون داشتن پروبال یعنى بدون داشتن خانواده دلسوز و مهربان و یارى دهنده قادر به پرواز نخواهیم بود و به این زودیها، به هدفهاى خود نخواهیم رسید.
از نظر دیگر، ما همچون شاخه و برگ درختى هستیم، که ریشههاى آن را، اقوام و خویشاوندان ما تشکیل می دهند، و در حقیقت، اصالت و پابرجایى ما، به آنها بستگى دارد. و همچنین، خویشاوندان همانند دستهاى ما هستند، که بوسیله آنها، دشمنان را از خود دور می سازد، و نیز، هدفهاى خود را به چنگ مىآوریم.
به این ترتیب، اگر ما با خانواده و خویشاوندان خود رفت و آمد داشته باشیم، و با مهربانى و نیکدلى و صمیمیت معاشرت کنیم، همیشه در جریان کارها و مشکلات و مسائل زندگى یکدیگر خواهیم بود، و در هنگام گرفتاریها، به کمک همدیگر خواهیم شتافت و از نیروهاى یکدیگر، براى حل مشکلات و سازندگى در راه زندگى یکدیگر، کمک خواهیم گرفت .
و البته، اینها همه به شرطى درست خواهد بود، که براى رفت و آمد و صمیمیت و کمک خواهى، خویشاوندان مؤمن و متدین و با تقواى خود را انتخاب کنیم. چون خویشاوندى که دین و ایمان محکم و تقواى اسلامى نداشته باشد، جز ضرر و زیان و ایجاد ناراحتى و گرفتارى بیشتر، تأثیرى در زندگى ما نخواهد داشت.
*برگرفته از کتاب پندهای کوتاه از نهج البلاغه تألیف هیئت تحریریه بنیاد نهج البلاغه